٦ – انتخاب مدير
در زندگى جمعى، مشكلات كمترى وجود دارد و در صورت بروز آن، با همكارى ديگر همسفران، مشكلات راحتتر حل مىگردد. خوشبختانه در سفرهاى زيارتى، مردم به صورت كاروانى حركت مىكنند و در نتيجه با مشكلات تنهايى سفر كردن روبهرو نيستند. ليكن مسافرتهاى جمعى نيز مشكلات مخصوص به خود را دارد كه پيشوايان اسلام براى رفع آن، راه حلهاى زيبا و مناسبى را ارائه دادهاند. از جملۀ اين راهحلها، انتخاب يكنفر بهعنوان مسئول و مدير اجرايى سفر است تا در لحظات تصميمگيرى، دچار ترديد و دودلى نشوند، اختلافات تشديد نگردد و بتوانند بهراحتى تصميمگيرى نموده، به اهداف سفر نائل شوند. رسول خدا صلى الله عليه و آله در اين باره فرمود: «إذا خَرَجَ ثَلاثَةٌ في سَفَرٍ، فَلْيُؤَمِّروا احَدَهُمْ» . ١ «هنگامى كه سه نفر با يكديگر به قصد مسافرت خارج مىشوند، بايد يكنفر را از ميان خود، به سرپرستى برگزينند.» اصحاب رسول خدا صلى الله عليه و آله نيز چنين عمل مىكردند و دربارۀ فرد منتخب مىگفتند: «اين سرپرستى است كه رسول خدا صلى الله عليه و آله تعيين كرده است.» ٢ نافع مىگويد: در سفرى كه با ابوسلمه و افراد ديگرى همراه بوديم، به او گفتم: امير ما در اين سفر تويى. ٣ همچنين از عبداللّه مروزى نقل شده كه ابوعلى الرِّباطى در سفرى با او همراه شد. عبداللّه به او گفت: تو فرمانده مىشوى يا من؟ ابوعلى گفت: تو فرمانده باش. از آن پس عبداللّه توشۀ سفر خود و ابوعلى را بر دوش حمل مىكرد، تا آن كه شبى باران شروع به باريدن كرد و عبداللّه در تمام شب، بالاى سر رفيق و همراهش ايستاد و عبايى روى سر او گرفت تا باران روى او نريزد. ابوعلى بارها مىگفت: براى خدا، براى خدا، اين كار را نكن و عبداللّه پاسخ داد: مگر نگفتى فرماندهى از آن تو است؟ پس از گفتۀ خود برنگرد و مرا مجبور مكن. ابوعلى مىگويد: دوست داشتم مىمردم و به او نمىگفتم تو امير باش. ١ انتخاب فردى بااخلاق، مدبّر، باحوصله و پركار براى مديريت و ادارۀ كارها در مراحل مختلف سفر، همچون زمان حركت، تقسيم اتاقها، كيفيت پخت و تقسيم غذا، و برنامهريزى براى كارهاى ديگر تا بازگشت به وطن، مىتواند از مشكلات و درگيرىها و نزاعهاى احتمالى جلوگيرى كند و سفر را براى مسافران شيرين سازد. فرد منتخب نيز بايد خود را خدمتگزار مردم بداند و با تمام وجود، در خدمت زائران باشد. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «سيِّدُ الْقَوْمِ خادِمُهُمْ فِي السَّفَرِ» . ١ «بزرگ هر قوم و ملّتى، خدمتگزار آنها در سفر است.»